Corona, gouden tijden?
Vandaag werd ik door RTV Dordrecht geïnterviewd, over uitvaarten in coronatijd. Want ja, de uitvaarten zijn anders, er is extra emotie bovenop de ‘gewone’ emotie.
En ook daar werd me de vraag gesteld: “Dit zijn zeker wel gouden tijden voor jou?”
Ik merk dat mijn nekharen dan meteen rechtovereind gaan staan. Dat ligt niet aan de verslaggeefster, want zij stelt de vraag vanuit professioneel oogpunt, niet persoonlijk. Maar deze opmerking hoor ik inmiddels al een maand of tien, bijna dagelijks. Het antwoord? Nee, het zijn geen gouden tijden. Want gouden tijden zijn in mijn ogen iets positiefs en hier is niets positiefs aan. Natuurlijk, het is mijn werk en ik betaal er mijn huis en rekeningen van. Maar het zijn vooral verdrietige tijden. Voor iedereen, en voor iedereen op zijn of haar manier.
De realiteit is wel dat het druk is. Druk met meldingen, druk op de locaties, druk met planningen… En dat is in deze situatie geen goed teken, lijkt mij zo.
Toch blijf ik mijn werk doen op mijn manier. In iedere situatie kijk ik wat past bij de overledene én wat bij past bij de nabestaanden. We roeien met de riemen die we hebben, want we hebben ons nu eenmaal aan allerlei maatregelen te houden. Toch merk ik na tien maanden, dat mensen er een beetje aan gaan wennen, in hoeverre je aan zoiets kúnt wennen natuurlijk. Dat iedereen een mondkapje draagt, is inmiddels vrij normaal. Mensen weten ook dat er een maximum zit aan het aantal mensen dat bij het afscheid mag zijn. In het begin van deze verdrietige, heftige tijd moest ik dat iedere keer uitleggen. Dat hoeft inmiddels niet meer.
De afgelopen maanden zorgden gelukkig ook voor waardevolle inzichten. Wat ik bijvoorbeeld echt uit deze tijd meeneem voor in de toekomst – als we weer in een normale situatie zitten – zijn de kleine, intieme uitvaarten. Die waren er natuurlijk al wel, maar het werd weer zo duidelijk hoe prachtig en puur ze zijn. Geen gouden tijden, maar misschien is er dan toch een dun, gouden randje.
Toen mijn moeder in 2017 overleed, was het druk op de uitvaart. Dat was fijn en het gaf ook steun. Maar achteraf had ik het misschien ook wel fijn gevonden als het wat kleiner was geweest. Een afscheid met een kleine groep familie en een paar goede vrienden. Want omdat het zo druk was, twijfelde ik om de brief die ik had geschreven aan mijn lieve moeder voor te lezen. Met een kleine groep waren die twijfel en onzekerheid er waarschijnlijk niet geweest. Wij hebben er eigenlijk nooit over nagedacht om het klein te houden, er waren zoveel mensen waarvan wij vonden dat we ze moesten uitnodigen. En dat vonden die mensen blijkbaar ook, want bijna iedereen was er.
En nu hoor ik hetzelfde van families die noodgedwongen met een kleine groep mensen afscheid van hun geliefde moesten nemen. Ze zeggen achteraf: “Het was heel fijn en mooi met zo’n kleine groep. Ik ben blij dat het zo was en had het niet anders gewild.” Het is erg fijn om te horen dat zij het zo beleefd hebben. Dat is ook goed voor hun rouwproces.
Ik hoop dat mijn vader nog heel lang bij ons is, want hij is de leukste en de liefste. Maar als het zover is, zou ik het fijn vinden als wij de keuze hebben of we het klein of groot gaan doen. En dat wens ik iedereen.
Dus op naar betere tijden, in plaats van gouden tijden.